14 augustus – 5 december 2021
Het Vincent van GoghHuis in Zundert presenteert van 14 augustus t/m 5 december 2021 een tentoonstelling met nieuwe werken van beeldend kunstenaar Ruud van Empel. Speciaal voor deze gelegenheid heeft Van Empel zich ondergedompeld in de wereld van Van Gogh. Diens schilderijen van bloemstillevens, landschappen en portretten heeft hij door middel van fotofragmenten opnieuw gecomponeerd. Daardoor brengt hij Van Goghs kunst dichter naar de realiteit, terwijl die door zijn bewerkingen van vorm en lichteffecten toch heel esthetisch en dromerig blijft.
Inventing Van Gogh
Ruud van Empel heeft Van Goghs portret opnieuw uitgevonden. Niemand weet precies hoe Vincent er als volwassene werkelijk heeft uitgezien. Er zijn immers geen portretfoto’s van hem voorhanden van na zijn 19e levensjaar. We baseren ons idee van zijn uiterlijk hoofdzakelijk op zijn geschilderde zelfportretten, die onderling sterk verschillen. Van Empel heeft getracht Van Goghs portret te reconstrueren op basis van foto’s van diverse ‘look-a-likes’. Van de een heeft hij de neus en oren gebruikt, van de ander de ogen en het haar. Hij heeft de onderdelen geplaatst over bekende zelfportretten van Van Gogh. De nieuwe Vincents heeft hij gesitueerd in scènes die herinneren aan plekken uit zijn leven, zoals de Borinage, de Provènce en zijn studio. Daarbij heeft hij ook oude fototechnieken gesimuleerd. Voor wie niet beter weet, kan denken dat er weer onbekende fotografische portretten van Vincent van Gogh zijn opgedoken. In tegenstelling tot alle ‘deep fakes’ van Van Gogh getuigen Van Empels werken echter van bijzondere kwaliteit door zijn zelf ontwikkelde en bewerkelijke collagetechniek en unieke persoonlijke stijl.
Voor deze expositie vervaardigde Ruud van Empel ook een serie fotowerken naar aanleiding van landschappen en bloemstillevens van Van Gogh. Zo zijn er interpretaties te zien van ‘Zonnebloemen in vaas’, ‘Vlinders en klaprozen’, ‘Grasgrond’, ‘Bloeiende perzikboom’, ‘Wilde rozen met kever’ en ‘De oude taxusboom’. Uit deze motieven blijkt zijn sterke verwantschap met Van Gogh. Ze herinneren aan de streek van Brabant waar ze beiden opgroeiden. Het Zundert van Van Gogh ligt onder de rook van Van Empels geboorteplaats Breda. Ze delen dan ook de liefde voor de natuur in deze omgeving, in het toekomstige Van Gogh Nationaal Park.
Opening expositie
De tentoonstelling vindt plaats in de zaal met kabinet op de eerste verdieping van de voormalige pastorie, voorheen het geboortehuis van Vincent van Gogh. Het wordt de eerste nieuwe publiekspresentatie in het Van GoghHuis na de corona-sluiting. De opening is eerder uitgesteld, maar staat nu gepland op zaterdag 11 september 2021 (15.00 uur) en wordt verricht door Hans November, conservator van Het Noordbrabants Museum. Het museum verwacht dan weer volledig voor publiek toegankelijk te zijn, met inachtneming van de 1,5 m voorschriften.
Publicatie & speciale editie
Bij de tentoonstelling verschijnt een catalogus, met teksten van Ron Dirven en Hans November. Hierin staan alle werken van Ruud van Empel afgebeeld naast de schilderijen van Van Gogh waarop ze zijn geïnspireerd. De publicatie ‘Ruud van Empel – Inventing Van Gogh’ (2021, softcover, 64 pagina’s, 25 x 20 cm) is te koop voor € 22,50.
Tijdens de tentoonstelling worden bovendien twee speciale edities aangeboden, van Van Goghs portret en van een landschap. Deze gesigneerde ‘artist prints’ (formaat 65 x 46 cm) in een beperkte oplage van 25 stuks worden aangeboden voor € 950,-.
Biografie
Ruud van Empel (Breda, 1958) heeft wereldfaam verworven met zijn fictieve kinderportretten in paradijselijke omgevingen. Zijn fotowerken bestaan uit zorgvuldig gecomponeerde ‘computercollages’ waarin mens en natuur naar een nieuwe realiteit worden verheven die sterk beeldend en tegelijkertijd ook vervreemdend is.
Van Empel studeerde in de jaren ‘70 aan de Academie voor Beeldende Kunst Sint Joost in Breda. In de jaren ‘80 begon hij als designer voor tv-programma’s te werken. Hij verwierf in 2006 internationale reputatie op het gebied van fotografische opmaak en collage met zijn reeksen World, Moon en Venus, die hij in New York presenteerde. Sindsdien exposeert hij wereldwijd, onder andere in het FoMu in Antwerpen (BE), het MoPA in San Diego (USA), het George Eastman House (USA), het Groninger Museum (NL), Het Noordbrabants Museum (NL) en het Fotografiska (SE).